 « احمد خوزینی »
حق دوستي كملمز ، كونه جهاندير ليكن جهان ايچره دوستي پــنهاندير
دوست بولانا بو ايكي ايش نشاندير يورك عشقدان دولا ، ديده نم بيله
« مختومقلي »
ترجمه : در اين سراي باقي دوستان واقعي كم نمي شوند ليكن دوستي كار پــنهاني است . براي كساني كه دوست مي شوند اين دو حرف نشانه اي است : آنكه عشق تمام وجودش را احاطه كرده ديدگان نمناكي دارد .
***
اي خدايا ، بيزگه بير توفيق برسنگ سيناميزا عشقدان بير داغ يتيشسه
صدق ايلن ديل لريمه توبه ايبرسنگ سحر ديده لريمه اوياغ يتيشسه
سحر توروب عشقينگ كتابين آچسام اوقيب ، اوقيب در معني لر ساچسام
قيرق لار له جم بولوپ ، پــياله ايچسم كونجي ميخانه دا آياغ يتيشسه
بير مرشد اته گين توتسام ، آغلاسام عشق اودونا جاني جسميم داغلاسام
صدق دل دن حقا كونگول باغلاسام قيامت زايردن بير ساغ يتيشسه
ياغشي لار ايزيندا يورسم دوامت فرضي واجب ترك اتمه سم هم سنت
ارن لر يولوندا تارتيب مشقت « شفا بر ، رسول » دييپ، سداغ يتيشسه
« مختومقلي »
ترجمه : اي خدا به من توفيقي عطا كن كه در سينه ام داغ عاشقي كاشته شود و به زبانم قدرت توبه كردن را بده و سحر خيزي را ارزاني فرما . در آن هنگام سحرگاهان اگر كتاب عشق را ورق بزنم و با خواندن آن معاني در مانندش را بگيرم و در كنج ميخانه اي قدم بگذارم و با چهل تن حمع بشويم و پــياله اي بنوشيم و اگر دامن پــيري را بگيرم و زار زار گريه سر دهم و از عشق او جسم و جانم را بسوزانم و با صداقت ، دل به تو ببندم و از زايران قيامت پــيري نصيبم شود ، بدنبال خوبان گشتن را از من نگير و كاري كن كه فرض و واجب و سنت رسول خدا را ترك نكنم و راه مردان بزرگ خدا را با مشقت هم شده دنبال كنم اگر صداي شفاعت خواهي از رسول خدا برسد .
هر زمان لطفت همي در پــي رسد ور نه كس را اين تقاضا كي رسد
مست عشقم دار دايم بي خمار من نخواهم مستيي كز مي رسد
ما نيستانيم و عشقش آتشست منتظر كان آتش اندر ني رسد
اين نيستان آب ز آتش مي خورد تازه گردد ز آتشي كز وي رسد
تا ابد از دوست سبز و تازه ايم او بهاري نيست كو را دي رسد
لا شويم از كل شيي هالك چون هلاك و آفت اندر شي رسد
هر كي او نا چيز شد او چيز شد هر كي مرد از كبر او در حي رسد
« مولانا »
***
جان جوشغونا گلدي ، يانديم ، ياريلديم باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
سانغي سيز سويوشديم ، اوي سيز آيريلديم باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
سوزله شرديم ، سيرلاشارديم يار بيله يوره گينده يار خيالي بار بيله
ايمدي ، ليكن ، آييرديلار زور بيله باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
كونگول خوشدور يادا ساليب گزمانده ياديما سالماندا ، عشقيم قيزماندا
مني غمدا قويما ، عالي فرماندا باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
اخلاص ايله يار مني ديير ، من ياري جاوراندي جگري ، گيتدي قراري
اول آندا آه چكر ، من موندا زاري باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
باردي پــنهان – پــنهان شيرين سوزيميز بولان ايشه حيران قالديق اوزيميز
بير – بيره باقماقدان دويماز گوزيميز باغيشلايانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
اليم سانگا يتمز عرضيم اتماگه ايشيمينگ رواجي يوقدور بيتماگه
دلبر دردي قويماز مني ياتماغا باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
مختومقلي ، دنيا كونه جهان دير سويوشمك ليك بو دستوري زمان دير
جرميم چوخ بولسا هم ، كرمينگ كان دير باغيشلاسانگ نيلار ، ياريم ، يا الله
« مختومقلي »
ترجمه : جانم به جوش آمد و سوختم و ديگر طاقت ندارم ، اي خدا اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟ بي حساب عاشق شدم و بي پــناه جدا شدم اي خدا اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟
با يار سخن ها مي گفتيم و راز ها عيان مي كرديم ، با كسي كه خيال عاشقي در دلش داشت اكنون به اجبار ما را جدا كردند ،اي خدا اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟
دلم خوش است كه هميشه با يادش زندگي كنم ، با يادش و با گرمي عشقش . من را در حسرت نگذار اي عالي فرمان اگر ما ببخشي چه مي شود ؟
با اخلاص يار به من مي گفت و من به يار ، قرار از دست داد و در دلش غلغله اي بپــا شد . يار آنجا آه مي كشيد و من اينجا زاري مي زدم ، اي خدا اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟
ما پــنهاني حرفهاي شيريني داشتيم ، از اتفاقي كه افتاد ه حيران شديم ما از نگاه كردن همديگر سير نمي شويم ، اي خدا اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟
براي بيان عرضم دستم به تو نمي رسد ، كارم از رونق افتاده است درد دلبر آرام و خواب را از من گرفته است ، اي خدا اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟
اي مختومقلي ؛ اين جهان ديرينه ديري است كه در آن دوست داشتن و عاشقي همچون دستوري نوشته شده است اگر جرم من زياد هم باشد بخشش تو زياد است اگر ما را ببخشي چه مي شود ؟
گر بي دل و بي دستم وز عشق تو پــا بستم بس پــند كه بشكستم آهسته كه سر مستم
در مجلس جيراني جانيست مرا جاني زان شد كه تو ميداني آهسته كه سر مستم
پــيش آي دمي جانم زين بيش مرنجانم اي دلبر خندانم آهسته كه سرمستم
ساقي مي جانان بگذر ز گرانجا نان دزديده ز رهبانان آهسته كه سر مستم
رندي و چو من فاشي بر ملت قلاشي در پــرده چرا باشي آهسته كه سر مستم
اي مي بترم از تو من باده ترم از تو پــر جوش ترم از تو آهسته كه سر مستم
از باده جوشانم و ز خرقه فروشانم از يار چه پــوشانم آهسته كه سر مستم
تا از خود ببريدم من عشق تو بگزيدم خود را چو فنا ديدم آهسته كه سر مستم
هر چند بتلبيسم در صورت قسيسم نور دل ادريسم آهسته كه سر مستم
در مذهب بيكيشان بيگانگي خويشان با دست بر ايشان آهسته كه سر مستم
اي صاحب صد دستان بيگاه شد از مستان احداث و گرو بستان آهسته كه سر مستم
«مولانا »
***
مختومقلي عشق ميداني اوزاقدير فاني دنيا مومن لره دوزاقدير
«مختومقلي »
ترجمه : اي مختومقلي عشق ميدان بزرگي است و اين دنياي فاني براي مومنان همچون تله است.
عشقي نه به اندازه ما در سر ماست واينطرفه كه بار ما فزون از خر ماست
« مولانا »
***
آنگلاماديم عشقا بولدوم خريدار بيلمه ديم ، ايسته ديم دلبردن ديدار
عشق دردينه دوشدوم ، قالديم گرفتار كيمسه بو درد اوچين درمان گتيردي ؟
مختومقلي ، توردوم طواف اتماگه ديل فرمان برمه دي جواب اتماگه
عشق اهلي نينگ حالين خراب اتماگه عقليم آليب مستي حيران گتيردي
« مختومقلي »
ترجمه : نسنجيده عشق را خريدار شدم ، نفهميده از دلبر ديدار خواستم ، به درد عشق گرفتار شدم ، چه كسي براي اين دردم دوايي آورده است ؟
من مختومقلي براي طواف كردن به پــا خواستم ، اما زبانم اجازه نداد تا جوابي بدهم ، اينها همه براي خراب كردن حال اهل عشق بود ، مستي عقلم را گرفتند و حيرتش برايم باقي ماند .
بيا كز عشق تو ديوانه گشتم وگر شهري بدم ويرانه گشتم
ز عشق تو ز خان و مان بريدم بدرد عشق تو همخانه گشتم
چنان كاهل بدم كان را نگويم چو ديدم روي تو مردانه گشتم
چو خويش جان خود جان تو ديدم ز خويشان بهر تو بيگانه گشتم
فسانه عاشقان خواندم شب و روز كنون در عشق تو افسانه گشتم
« مولانا »
***
كشت ايله ديم ، گزديم عشقينگ داغيندا نه بلا دير ، كيمسه چكر بو دردي
عشق داغين آسديلار گوگونگ بوينوندا گوك تيتره ييپ ، چكه بيلمز بو دردي
عشق اثر اتمه سه ، يانماز چراغلار عشقه دوشسه ، قوشلار انگرار ، قورت آغلار
اگيلر هيباتلي ، قواتلي داغلار داش لار اريپ ، چكه بيلمز بو دردي
كيمدير عشقينگ يوكون چكن مردانا فلك گوردي ، قورقوپ دوشدي گردانا
زمين جنبش ايلاپ، گلدي لرزانا چول لر ، دوزلر چكه بيلمز بو دردي
بهشت قاچيپ چيقميش عرشينگ اوستونه تاموغ قورقوپ ، اينميش يرينگ آستينا
قاچدي دريا ، آدم آلدي دستينه دورت يوز ييلاپ چكه بيلمز بو دردي
مختومقلي ، چكسنگ دردي – دوگوندن عاصي بولوپ ، شكايت اتمه بو گوندن
بو اوتمك ، آيريلماق قاليبدير اونگدن پــدر بيزه ميراث قويموش بو دردي
« مختومقلي »
ترجمه : در كوه عشق گشت و گذار مي كردم ، اين چه دردي بود و چه كسي مي توانست آن را به گردن بگيرد ؟ كوه عشق را به گردن آسمان افكندند ، آسمان به لرزش در آمد و نتوانست آن را بپــذيرد . اگر عشق اثر نكند چراغها روشن نمي شوند ، پــرندگان اگر با آن روبرو شوند ناله مي كنند و گرگها مي گريند . كوههاي سربه فلك كشيده و با قدرت خم مي شوند ، سنگ ها ذوب مي شوند و نمي توانند اين درد را تحمل كنند . چه كسي بار اين عشق را مردانه به گردن مي تواند بگيرد ؟ وقتي فلك آن را ديد از ترسش همچو گرداب به آسمان رفت ، زمين به جنبش در آمد و لرزيد . دشتها و
بيابانها نتوانستند اين درد را تحمل كنند . بهشت با ديدنش خودش را به روي عرش رسانيد و جهنم از ترسش به زمين آمد . دريا از آن فرار كرد و آدم آن را پــذيرفت اما چهارصد سال نتوانست تحمل كند . اي مختومقلي اگر از اين سرنوشت دردي داري عاصي نشو و از اين روزگار شكايت نكن چرا كه اين نيستي و مرگ از گذشته باقي مانده و ميراث پــدران ما است كه به يادگار گذاشته اند .
***
بير پــري ساللانيب ، سيله چيقيپ دير غمزه بيرله قلم قاشين قاقيپ دير
منينگ جانيم عشق اودونا ياقيپ دير باشلاري طلادان جيغالي گلدي
« مختومقلي »
ترجمه : پــري وشي سلانه سلانه به ميان آمد و با ناز و كرشمه ابروان خود را كنار زد . جان مرا به آتش عشق دچار كرد ، آنگاه كه بر سرش تاجي از طلا بود .
عشق آمد و شد چو خونم اندر رگ و پــوست تا كرد مرا تهي و پــر كرد از دوست
اجزاي وجود من همه دوست گرفت ناميست ز من بر من و باقي همه اوست
« مولانا »
***
يوزي ماه تابانيم گون يالي ، آيه دوندي
چرخ اوردي نردبانيم گوك پــايا – پــايا دوندي
بير گون عاشق شوخ اولدي غم غصه سي چوخ اولدي
هر كيرپــيگينگ اوق اولدي قاشلارينگ يايا دوندي
عاشقي سالدينگ اودا قويدونگ گيتدينگ اويادا
گون اورتا بردينگ وعده وقت گچدي ، سايا دوندي
جان قالمادي بدنده يانار من آه ادنده
گوزوم گليپ ، گيدنده هر گونوم آيا دوندي
مونگ سودام بار ، بير باشيم قويدوم ايليم ، قارداشيم
آغلاماقدان گوز ياشيم جوشغونلي چايا دوندي
يارينگ كونگلي چاغ اولدي عاشقلار توسساغ اولدي
دالدا يريم داغ اولدي دوز يريم قايا دوندي
ايستار من گونده – گونده ييغلار من تونده – تونده
هر زلفينه بير بنده چوي سايا – سايا دوندي
دال بوداقلار اگيلدي گوچدي بلبل ، داغيلدي
آقار سوولار سوغولدي چول يرلر سويا دوندي
درمان بولماز علاجا زات برمزلر محتاجه
بايلار دوندي غلاجا فقيرلار بايا دوندي
مختومقلي گزنده رومي – قيصر دوزونده
گوزل يارينگ ايزيندا عمريميز ضايا دوندي
« مختومقلي »
ترجمه : آن ماه تابان من نورانيت خورشيد را چون ماه به خودش گرفت ، نردبان اين جهان چرخي خورد و فلك بشكافت ، اگر عاشق روزي شاد شد غم و غصه اش فزوني گرفت . هر يك از مژه هايش به تيري تبديل شد و ابروانش به كمان . عاشق بيچاره را نگران گذاشتي و رفتي . اگر ظهر وعده اي دادي وقت قرار گذشت و تاريكي رسيد . ديگر در بدن رمقي نماند و در حسرت و آه مي سوزم . چشم هايم به رهگذران است هر روزم مثل يك ماه دراز شده است . يك سر دارم و هزار سودا تمام ايل و فاميل را كنار گذاشتم . از گريه اشكهايم به چاه خروشان تبديل شده است . خيال يارم شاد و آماده شد و عاشقان نگران و دلگرفته شدند . كمرم خم شد و آرامش خيالم به نگراني گرويد . خواسته روزهايم و گريه هاي مداومم از هر زلفش بنده اي ...
تماشا مرونك تماشا تويي جهان و نهان و هويدا تويي
چه اينجا روي و چه آنجا روي كه مقصود اينجا و آنجا تويي
بفردا ميفكن فراق وصال كه سر خيل امروز و فردا تويي
تو گويي گرفتار هجرم مگر كه واصل تويي هجر گيرا تويي
ز آدم بزاييد حوا و گفت كه هم دخل و هم نخل خرما تويي
تو مجنون و ليلي ببيرون مباش كه رامين تويي ويس رعنا تويي
تو درمان غمها ز بيرون مجوي كه با زهر درمان غم ها تويي
اگر مه سيه شد همو صيقل است تو صيقل كني خود مه ما تويي
وگر مه سيه شد برو تو ملرز كه مه را خطر نيست ترسا تويي
زهر زحمت افزا فزايش مجو كه هم روح و هم راحت افزا تويي
چو جمعي تو از جمع ها فارغي كه با جمع و بي جمع تنها تويي
يكي بر گشا بر بافسر خويش كه هم صاف وهم قاف عنقا تويي
چو درد سرت نيست سر را مبند كه سر فتنه روز غوغا تويي
اگر منكر عالم ما شوي غمي نيست ما را كه ما را تويي
مرو زير و ما را ز بالا مگير به بستي به منشين كه بالا تويي
من و ما رها كن ز خواري مترس كه با ما تويي شاه و بي ما تويي
بشو زود سيماي خود در نگر كه آن يوسف خوب سيما تويي
حرمتلی دوستلار ؛ خوش گلدینگیز ( اگردا بیزی قوللاب دورسانگیز منت دار بولارس )
نظرات شما عزیزان:
|
منوي اصلي
تبادل لینک هوشمند 
نويسنده: 
